Aytuğba Çorapçı 

Dijital alanda beceri düzeyleri belirlenirken Avrupa Ortak Dil Kriterleri Dil Düzeyleri yani A1 (Temel)) ve C2 (Yetkin) düzeyleri referans alınmaktadır. A1 ve C2 düzeyleri belirlenirken şu özellikler dikkate alınmaktadır:

Başlangıç düzeyi(A1) kullanıcılarının dijital araçlarla bağlantıları çok azdır ve yapabileceklerini geliştirmeleri için yardıma ihtiyaçları vardır.

Keşif düzeyi (A2) kullanıcıları, dijital araçlarla ilgili kapsamlı veya tutarlı bir yaklaşıma sahip olmaksızın bu araçları kullanmaya başlarlar. Keşif düzeyinde bulunan kullanıcıların yeterliklerini artırmaları için dijital alan bilgisini kavramaya ihtiyaçları vardır.

Bağımsız düzey (B1) kullanıcıları dijital araçları çok farklı amaçlar için kullanırlar ve denerler. Ayrıca bağımsız düzey kullanıcıları, hangi dijital stratejilerin hangi bağlamlarda en iyi çalıştığını anlamaya çalışırlar.

Uzman düzeyinde (B2) kullanıcılar kendi mesleki çalışmalarını artırmak için farklı dijital araçları bilinçli ve yaratıcı bir şekilde kullanırlar. Bu düzey kullanıcıları ortaya koydukları uygulamalar ile yapabileceklerini sürekli geliştirirler.

Lider düzeyi (C1) kullanıcıları dijital alanda ortaya koydukları stratejilerin esnek, kapsamlı ve etkili özelliklerine güvenirler. Onlar diğerleri için ilham kaynağıdırlar.

Öncüler (C2) olarak nitelendirilen kullanıcılar kendi uzmanlık alanları olan çağdaş dijital ve pedagojik uygulamaların yeterliliğini sorgularlar. Bu düzeyde bulunan kullanıcılar yenilikçiliğe liderlik ederler ve kendilerinden genç olan öğretmenlere örnek model oluşturur.

Avrupa  Öğretmenleri için Dijital Beceri Çerçevesi

Öğretmenlik alanında ortaya çıkan hızlı değişimler beraberinde yeni beklentileri ortaya çıkarmaktadır. Bu beklentilerle yüzleşen eğitimciler çok farklı yeterliklere gereksinim duymaktadırlar. Özellikle dijital cihazların yaygınlığı ve öğretmenlerin öğrencilerine dijital alanda yetişmelerine yardımcı olma görevi, eğitimcilerin kendi dijital yetkinliklerini geliştirmelerini gerektirmektedir.Bu alanda ortaya çıkan Öğretmenlerin Dijital Becerileri (DigComEdu) çerçevesi öğretmene özgü dijital yeterlikleri açıklamayı amaçlamaktadır. Çerçeve, genel ve mesleki eğitim, özel eğitim ve yaygın eğitim dahil olmak üzere erken çocukluktan yüksek eğitime ve yetişkin eğitimine kadar her seviyedeki eğitimcilere yöneliktir.Dijital Yetkinlik modellerini geliştirenler, üye devletler, bölgesel yönetimler, ulusal ve bölgesel ajanslar, eğitim örgütleri ve kamu ya da özel mesleki eğitim sağlayıcıları için genel bir referans çerçevesi sağlamayı amaçlamaktadır.Öğretmenlerin Dijital Beceri (DigComEdu) çerçevesi toplamda 22 yetkinliğe sahip altı farklı yeterlilik alanını ele alır.Alan 1 mesleki alana odaklanır;Alan 2 dijital kaynakların araştırılması, yaratılması ve paylaşılması üzerinedir;Alan 3 öğretim ve öğrenmede dijital araçların kullanımını yönetmek ve düzenlemek üzerinedir;Alan 4 dijital araçlar ve değerlendirmeyi geliştirecek stratejiler üzerinedir.Alan 5 öğrenicileri güçlendirmek amacıyla dijital araçların kullanımı üzerinedir.Alan 6 öğrenicilerin dijital yeterliklerini kolaylaştırmak üzerinedir.Alan 2’den Alan 5’e kadar olan yeterlilik alanları çerçevenin pedagojik çekirdeğini oluşturur. Bu alanlar dijital araçları kullanarak etkili, kapsayıcı ve yenilikçi öğrenme stratejilerini teşvik etmek için sahip olmaları gereken yeterlilikleri detaylandırır. 

DigCompEdu (Avrupa Öğretmen Dijital Beceri) Çerçevesinin Sentezi

1.Mesleki Alanda Katılım

1.1 Örgütsel İletişim

Dijital teknolojileri kullanarak öğrenciler, aileler ve üçüncü taraflarla örgütsel iletişimi güçlendirmek. Örgütsel iletişim stratejilerini ortaklaşa oluşturmaya ve geliştirmeye katkıda bulunmak

1.2    Mesleki Alanda İşbirlik

Diğer eğitimcilerle işbirliği yapmak, bilgi ve deneyimleri paylaşmak ve işbirliği içinde pedagojik uygulamaları yenilemek için dijital teknolojileri kullanmak.

1.3.Yansıtıcı Uygulama

Bireysel olarak kendi dijital pedagojik uygulamasını ve bireyin eğitim topluluğunu yansıtmak, eleştirmek ve aktif olarak geliştirmek

1.4. Sürekli Dijital Mesleki Gelişim

Sürekli mesleki gelişim için dijital kaynakları kullanmak.

2. Dijital Kaynaklar

2.1 Dijital Kaynakların Seçimi

Öğretme ve öğrenme için dijital kaynakları belirlemek, değerlendirmek ve seçmek. Dijital kaynakları seçerken ve kullanımlarını planlarken özel öğrenme hedefini, bağlamını, pedagojik yaklaşımını ve öğrenci grubunu dikkate almak.

2.2 Dijital kaynakları oluşturma ve Uyarlama

Mevcut lisanslı açık kaynaklar ve izin verilen diğer kaynaklar üzerinden uyarlamalar yapmak ve geliştirmek. Yeni dijital eğitim kaynakları oluşturmak. Dijital kaynakları tasarlarken ve kullanımlarını planlarken belirli öğrenme hedefini, bağlamını, pedagojik yaklaşımını ve öğrenci grubunu dikkate almak.

2.3 Dijital kaynakları yönetmek, korumak ve paylaşmak

Dijital içeriği düzenlemek ve öğrencilere, velilere ve diğer eğitimcilere sunmak. Hassas dijital içeriği etkili bir şekilde korumak. Gizlilik ve telif hakkı kurallarına saygı duymak. Açık lisansların ve açık eğitim kaynaklarını kullanımını ve oluşturulmasını anlamak.

3. Öğretme ve Öğrenme

3.1 Öğretme

Öğretme etkinliklerinin etkililiğini artırmak amacıyla öğretme sürecinde uygulanacak dijital araçların ve kaynakların planlanması. Dijital öğretim yöntemlerin uygun şekilde yönetmek ve düzenlemek. Öğretim için yeni formatları ve pedagojik yöntemleri denemek ve geliştirmek.

3.2 Rehberlik

Öğrenenlerle etkileşimi bireysel ve toplu olarak, öğrenme süreci içinde ve dışında geliştirmek için dijital teknolojileri ve hizmetleri kullanmak. Dijital teknolojileri zamanında ve hedefe yönelik rehberlik ve yardım sunmak için kullanmak. Yeni form ve formatları denemek ve geliştirmek için Rehberlik ve destek sunmak.

3.3 İşbirlikli Öğrenme

Öğrenici işbirliğini teşvik etmek ve artırmak amacıyla dijital teknolojileri kullanmak. Öğrencilerin, işbirlikli ödevlerin bir parçası olarak, iletişim ve işbirliğini geliştirmek ve işbirlikli bilgi için oluşumunu sağlamak için dijital teknolojileri kullanmalarını sağlamak.

3.4 Öz-düzenleyici öğrenme

Öz-öğrenme süreçlerini desteklemek amacıyla dijital teknolojileri kullanmak. Örneğin öğrenicilerin kendi öğrenmelerini planlamak, gözlemlemek ve yansıtmak.

4.Değerlendirme

4.1Değerlendirme Stratejileri

Dijital teknolojileri süreç ve sonuç değerlendirmelerinde kullanmak. Değerlendirme formatlarının ve yaklaşımlarının çeşitliliğini ve uygunluğunu arttırmak

4.2 Kanıt Analizi

Öğretim ve öğrenimi bilgilendirmek için öğrenci etkinliği, performansı ve ilerlemesi ile ilgili dijital kanıtları üretmek, seçmek, eleştirel olarak analiz etmek ve yorumlamak.

4.3 Geri Bildirim ve Planlama

Dijital teknolojileri öğrencilere geri bildirimi hedeflenen zamanda vermek için kullanmak. Kullanılan dijital teknolojilerden elde edilen kanıtlara dayanarak öğretim stratejilerini uyarlamak ve elde edilen veriler eşliğinde  hedefi desteklemek. Öğrencilerin ve velilerin dijital teknolojilerin sağladığı kanıtları anlamalarını ve karar vermeleri için kullanabilmelerini sağlamak.

5.Öğrenicilerin Güçlendirilmesi

5.1 Ulaşılabilirlik ve Dahil etme

Özel eğitim öğrenicileri dahil olmak üzere bütün öğrenicilerin kaynaklara ve etkinlikleri ulaşımların mümkün kılmak. Öğrenicilerin dijital beklentilerini, yeteneklerini, kullanımlarını ve yanılgılarını, ayrıca dijital teknolojileri kullanmaları için bağlamsal, fiziksel veya bilişsel kısıtlamalarını dikkate almak ve bunlara yanıt vermek.

5.2 Farklılaşma ve kişiselleştirme

Öğrenicilerin farklı seviyelerde ve hızlarda ilerlemesine izin vererek, öğrencilerin farklı öğrenme ihtiyaçlarını karşılamak için dijital teknolojileri kullanmak, bireysel öğrenme yollarını ve hedeflerini takip etmek.

5.3 Aktif olarak ilgilenen öğreniciler

Dijital teknolojileri öğrenicilerin bir konuyla aktif ve yaratıcı etkileşimlerini geliştirmek için kullanmak. Öğrenicilerin çapraz becerilerini geliştiren, yeniyi öğrenme yolunu açan, oluşturdukları etkinlikler içine öğrenicileri dahil eden, bilimsel sorgulama ve problem çözme becerilerine yönelik ya da öğrenicilerin aktif katılımını ve yaratıcılıklarını ortaya koyan pedagojik stratejilerle dijital teknolojileri kullanmak.

6.Öğrenicilerin Dijital Yetkinliğini   Kolaylaştırmak

6.1 Bilgi ve medya okuryazarlığı

Öğrenenlerin bilgi ihtiyaçlarını açıklamalarını gerektiren öğrenme aktivitelerini, ödevlerini ve değerlendirmelerini birleştirmek; dijital ortamlarda bilgi ve kaynak bulmak; bilgiyi düzenlemek, işlemek, analiz etmek ve yorumlamak; bilginin ve kaynaklarının güvenilirliğini ve güvenilirliğini karşılaştırmak ve eleştirel olarak değerlendirmek.

6.2 Dijital İletişim ve İşbirlik

Öğrenicilerin iletişim, işbirliği ve katılımları için dijital teknolojileri etkin ve sorumlu bir şekilde kullanmalarını gerektiren öğrenim aktivitelerini, ödevleri ve değerlendirmeleri birleştirmek.

6.3 Dijital İçerik Oluşturma

Öğrenicilerin dijital yollarla kendilerini ifade etmelerini gerektiren ve farklı formatlarda dijital içeriği değiştirip oluşturmalarını gerektiren ödevleri ve öğrenme aktivitelerini birleştirmek. Öğrenicilere dijital içeriklerde telif hakkı ve lisansların nasıl uygulandığını, kaynaklara ve özellikli lisanslara nasıl başvurulacağını öğretmek.

6.4 Sorumlu Kullanıcı

Öğreniciler dijital teknolojileri kullanırken onların fiziksel, psikolojik ve sosyal refahını sağlamak için gerekli önlemleri almak. Öğrenicilerin riskleri yönetme ve dijital teknolojileri güvenli ve sorumlu bir şekilde kullanmaları için gerekli becerileri kazandırmak.

6.5 Dijital Problem Çözme

Öğrenicilerin teknik problemleri tanımlayıp çözmelerini veya teknolojik bilgileri yeni durumlara yaratıcı bir şekilde aktarmasını gerektiren öğrenme ve değerlendirme etkinliklerini dahil etmek.

Okuma Listesi

https://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/bitstream/JRC83167/lb-na-26035-enn.pdf

http://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/bitstream/JRC107466/pdf_digcomedu_a4_final.pdf