Common Sense

0 Shares
0
0
0

Common Sense, 21. Yüzyılın medya ve teknoloji dünyasında çocukların ve gençlerin zihinsel ve eğitsel gelişimini desteklemek için kurulan ve ebeveynler ile öğretmenlere rehber olabilecek nitelikte, kar amacı gütmeyen bir kuruluştur. Misyonu her türlü dijital içerik hakkında tarafsız bilgi sunarak ailelere ve öğretmenlere öğrencileri uygunsuz içeriklerden koruma hususunda rehberlik etmektir. Günümüzde çocuklar ve gençler haftanın ortalama 50 saatini ekran başında geçirip, dijital içeriklere fazlasıyla maruz kalmaktadırlar. Bu ise onların zihinsel ve eğitsel gelişimi için ciddi bir önem teşkil etmektedir. Dolayısıyla aileler, öğretmenler ve otoriteler dijital içeriklerin çocuklara uygunluğu hususunda her zamankinden daha fazla yönlendirmeye ve rehberliğe ihtiyaç duymaktadırlar ve Common Sense temelini bu ihtiyaç üzerine inşa etmiştir.


Common Sense Media Common Sense Media, uygulamalar, filmler, kitaplar, müzik, TV programları ve oyunların yaşa ve eğitsel gelişime uygunluğu hususunda ailelerin yorumlarını ve oylamalarını içerir.

Common Sense Education Common Sense Education; eğiticilere ve okul yöneticilerine dijital vatandaşlığın kazanımları ve öğretimi hususunda eğitimler verir. Ayrıca ücretsiz kapsamlı dijital vatandaşlık müfredatı, dijital araç gereçler hakkında değerlendirme ve oylamalar ve ders planları da temin eder.
Common Sense Kids Action Common Sense Kids Action, eğitim politikacıları ve iş dünyasındaki liderlerle çocukların eğitsel ve sağlık kaynaklarının iyileştirilmesi hususunda ve daha iyi bir dijital eğitim almaları amacıyla işbirliği yapar.

0-2 yaş:Eğitsel Değer: Çok basit mesajlar içeren medya kullanımı önerilir. Bu yaş aralığı cihazları tek başına kullanamayacağı için onlarla birlikte kullanmak en iyisidir.

Olumlu Model ve Mesajlar: 0-2 yaş aralığı medyanın eğitsel içeriğini anlamakta zorluk çekse de televizyon ya da bilgisayar ekranında gördüklerini taklit etmeye eğilimlidir. Dolayısıyla karakterlerinin olumlu mesajlar verdiği içeriği tercih etmek gerekir.

Şiddet: 0-2 yaş aralığı ekranda gördüğünü taklit etmeye meyilli olduğu için şiddetin her unsurundan uzak tutulmalıdır. İçindeki karakterlerin sadece hoşgörülü ve arkadaşça tavırlar sergilediği içeriğe maruz kalmalıdırlar.

Korku: Bu yaş aralığı korku ve duygusal yoğunluk içeren medya içeriğine maruz bırakılmamalıdır.
Her ne kadar komedi ve güldürü unsurları barındırsa da, içerisinde karanlık simge ve görüntülerin, ani olarak belirip kaybolan şekil ve karakterlerin olduğu içerikler bu yaş aralığına uygun değildir.
Cinsellik: Karakterlerinin el ele tutuştuğu yada birbirlerine sarıldığı içerikler uygun olup daha fazlası uygun değildir.

Dil: İçerisinde küfür ve tehditkar unsurlar barındıran dil uygun değildir. 0-2 yaş grubu tekrar eden sözcükleri öğrenmeye ve taklit etmeye yatkın olduğu için uygunsuz ve öğrenmemeleri gereken her türlü dil unsurundan uzak tutulmalıdır.

Tüketicilik ve Ticaret: 0-2 yaş aralığı içerisinde ikna edici unsurlar bulunan ticari mesajları anlayamazlar fakat yine de reklam unsuru bulundurmayan içeriklerin seçilmemesi tavsiye edilir. Riskli ve Sağlıksız İçerik: Bu yaş aralığı içerisinde sağlıklı karakterlerin ve risk teşkil etmeyen davranışların bulunduğu içeriğe maruz kalmalıdır.

2-4 yaş:Eğitsel İçerik: Bu yaş grubu için sayı saymayı, temel kelimeleri ve çevrelerini (örneğin; bitki ve hayvanları) öğreten içeriklerin seçilmesi uygundur. Temel bilgilerin yanında sıra beklemek, başkalarına karşı nazik olmak gibi sosyal becerilerin öğretimini içeren içerikler tavsiye edilir. Bu yaş grubundaki çocuklar basit şarkı sözlerini anlamlandıramasalar da ezberleyebilirler. Bu yüzden basit ve tekrarlayıcı bir dil kullanılan içerikler uygundur. 2-4 yaş grubu için soyuttan ziyade görebilecekleri, duyabilecekleri ya da dokunabilecekleri unsurlar içeren somut içerikler kullanılmalıdır. Verilmek istenen eğitsel mesajı yan öge olarak değil de temelinde barındıran eğitsel içerikler tercih edilmelidir.

Olumlu Model ve Mesajlar: 2-4 yaş grubuna yönelik içerikler onların yapmamasını gösteren olumsuz davranışlar yerine yapmalarına teşvik eden olumlu davranışları barındırmalıdır. Bu yaş grubu üzerinde söylenen sözlerden çok gösterilen davranışlar etkilidir. Dolayısıyla örnek almaları gereken söylemleri barındırmaktan ziyade direkt davranış olarak sergileyen ögeler uygundur. 2-4 yaş grubundaki çocuklar için klişeleşmiş cinsiyet özellikleri (kızlar için prenses,peri; erkekler için polis,pilot,vs.) barındıran içerikler cazip gelir. Dolayısıyla zaman zaman bu tür klişeleri bozan (cesur bir prenses, nazik bir kamyon şöförü,vs.) içerikler de gösterilmeli ve bu unsurlara ebeveynler çocuklarıyla izlerken özellikle dikkat çekmelidir çünkü çocuklar tek başlarına bu farkındalığı yakalayamaz. Bu yaş grubundaki çocuklara kendilerinden farklı etnik ırka sahip bireylerin de olabileceği ve onların da benimsenmesi gerektiği öğretilmelidir.

 Şiddet: 2-4 yaş grubu ekranda gördüğü şeyleri taklit etmeye eğilimli olduğu için özellikle de görsel olan vurma,itme gibi şiddet unsurlarından uzak tutulmalıdır. Herhangi bir şiddet unsuruyla karşılaştığında çocuğa o davranışın neden yanlış olduğu açıklanmalı ve onun yerine yapılabilecek olumlu davranışlar hususunda soru sorulmalıdır.

Korku: Korkutucu ses,gürültü, karanlık görüntü, şekli bozulmuş insan yada hayvan görüntüleri ile aile bireylerinin ayrılmasını içeren, duygusal ya da fiziksel tehdit ve korku unsurları barındıran içerikler özellikle de yatma vaktinden önce bu yaş grubundan uzak tutulmalıdır. Bir önceki maddede bahsi geçen unsurları barındıran içerikler temelinde her şeyin yolunda olduğu mesajı verip güldürü unsuru barındırarak mutlu bir sonla bitse bile tercih edilmemelidir.

Cinsellik: Karakterlerinin el ele tutuştuğu yada birbirlerine sarıldığı içerikler uygun olup daha fazlası uygun değildir.

Dil: Küfür unsurları içeren içerikler bu yaş grubu için uygun değildir.

Tüketicilik ve Ticaret: 0-2 yaş aralığı içerisinde ikna edici unsurlar bulunan ticari mesajları anlayamazlar fakat yine de reklam unsuru bulundurmayan içeriklerin seçilmemesi tavsiye edilir. Riskli ve Sağlıksız İçerik: Araba sürerken emniyet kemeri, bisiklet sürerken kask kullanan karakterler gibi güvenli davranışların sergilendiği içerikler tercih edilmelidir. Sigara ve alkol kullanımı gibi görüntüler içeren içerikler tavsiye edilmez.

5-7 yaş:Eğitsel Değer: Bu yaş grubu ilkokula geçiş sürecinde olduğu için okul ve ders ögelerini barındıran içerikler tercih edilmelidir. Bu yaş grubu yerçekimi gibi temel bilimsel kavramları anlayabilir fakat yine de soyut tanımlardan öte somut şekiller ön planda tutulmalıdır. Geçmiş zaman ve gelecek zaman gibi kavramları anlasalar da tarihsel olayları sıraya koymakta zorluk çekebilirler. Bu yaş grubuna yönelik içerikler fantezi ve hayal ürünü olmaktan öte dış dünya ile bire bir ilişkili ögeler barındırmalıdır.

Olumlu Model ve Mesajlar: Bu yaş grubuna yönelik içerikler onların yapmamasını gösteren olumsuz davranışlar yerine yapmalarına teşvik eden olumlu davranışları barındırmalıdır. Bu yaş grubu kendi cinsiyeti ile klişeleşmiş davranışlarda bulunmaya eğimli olsa da klişeleri yıkan davranışları barındıran içeriklere de aşina olmalıdır. 5-7 yaş grubuna farklı etnik ve kimliklere sahip insanların da var olduğu ve bu çeşitliliğinin benimsenmesi öğretilmelidir. Bu yaş grubuna farklı etnik kökenden gelen ünlü sporcular ya da tarihte büyük işler başarmış isimleri içeren ögeler uygundur. Bu isimlerin neden başarılı ve dünya çapında ünlü olduğu yaptıkları işler anlatılarak öğretilmelidir. Dolayısıyla bu amaca sahip içerikler tavsiye olunur.

Şiddet: Sorunlarını çözmek için şiddete başvuran karakterlerin olduğu programlar ve filmlerden kaçınılmalıdır.

Korku: Korkutucu ses,gürültü, karanlık görüntü, şekli bozulmuş insan yada hayvan görüntüleri ile aile bireylerinin ayrılmasını içeren, duygusal ya da fiziksel tehdit ve korku unsurları barındıran içerikler özellikle de yatma vaktinden önce bu yaş grubundan uzak tutulmalıdır. İçerisinde çocuk kaçırma, vurma, çok fazla yıkıma yol açan doğal afetler, aile bireylerinden birinin ya da bir evcil hayvanın ölümü, eşlerin ayrılması gibi konuları barındıran içeriklerden uzak durulmalıdır. Cinsellik: Karakterlerinin el ele tutuştuğu yada birbirlerine sarıldığı içerikler uygundur. İçerisinde güzelliğe, seksi davranışa, çıplaklık ve klişeleşmiş cinsiyet rollerine vurgu yapan içerikler bu yaş grubuna uygun değildir.

Dil: İçerisinde kaba, küçük düşürücü takma ad ve küfür bulunduran içerikler uygun değildir.

Ticaret ve Tüketicilik: Bu yaş grubunun reklamlarla karşı karşıya kalmaması neredeyse imkansızdır fakat reklamların gerçek hayatı tam olarak yansıtmadığı (oyuncakların normalde olduğundan daha büyük, yiyeceklerin normalde olduğundan daha lezzetli gösterildiği) ve yanıltıcı olduğu çocuklara öğretilmelidir.

Riskli ve Sağlıksız Davranış: Alkol, içki, sigara gibi unsurların bulunduğu içerikler bu yaş grubu için uygun değildir. Bu yaş grubundaki çocuklar gerçek ve sanal dünya arasındaki farkı algılayamayabilirler. Dolayısıyla sanal dünyada kabul gören olumsuz bir davranışı gerçek hayatta da göstermeye kalkışabilirler.

8-9 Yaş:Eğitsel Değer: 3. Sınıftan itibaren çocuklar ders dışında da okumalarını yaparlar. Dolayısıyla tarih ve fen dersleri gibi derste öğrendikleri kavramları içeren oyunlar, uygulamalar ve kitaplar oldukça faydalı olacaktır. Bu yaş grubunun görsel-uzamsal zekasını geliştirmeye yönelik bulmaca ve aktiviteleri içeren oyunlar tavsiye olunur. Bu yaş grubu doğrusal bir zamanda ilerleyen öyküleri rahatlıkla anlamlandırabilir. Zamanda ani değişiklikler içeren geçmişe dönen yada geleceğe atlayan öyküleri anlamlandırmakta problem yaşarlar.

Olumlu Model ve Mesajlar: Toplum tarafından kabul edilmeyecek türde bir davranışı olumlu ve iyi bir davranış gibi gösteren içeriklerden kaçınılmalıdır. Hedef kitlesi 8-9 yaş grubu olan, içerisindeki karakterlerin mizah adı altında kaba, çirkin ve agresif tutumlarda bulunduğu her türlü programdan kaçınılmalıdır. Bu yaştaki çocuklar haksızlık ve zorlukların üstesinden gelen tarihi figürlere ve halk arasında kahramanlaşmış isimlere hayranlık duyarlar. Dolayısıyla bu tür ögeler içeren ve aynı zamanda tarihte yaşanmış önemli olayları gösteren içerikler uygundur.

Şiddet: Bu yaş grubundaki çocuklar boşanma, ebeveynlerden birinin kaybı yada evcil hayvanın ölümü gibi yoğun duygusallık içeren durumlarla baş edebilirler fakat bu tür ögeleri içeren medya unsurları mutlaka durumu bir çözüme de bağlamalıdır. Sonucunda bu tür durumların çözümü olan içerikler bu yaş grubu için uygundur. Cinsellik çerçevesinde her türlü şiddet unsurunu barındıran ve de içerisinde kan sahnesi barındıran her türlü medya unsurundan kaçınılmalıdır.

Korku: İçerisinde baskı, zorbalık gibi korku faktörleri barındıran her türlü içerikten özellikle de yatma vakti öncesi uzak durulmalıdır. Bu yaştaki çocuklar bombalama, toplu katliam ve çocuk kaçırma ile ilgili haberleri izlememelidir.

Cinsellik: Kadın-erkek arasında bir ilişkinin resmedilmesi uygundur fakat cinsellikte aşırıya kaçan ve çıplaklık barındıran içerikler uygun değildir.

Dil: Karakterlerinin hafif derecede ağzı bozuk olduğu içerikler bu yaş grubu için ciddi bir problem teşkil etmez fakat cinsiyete ve ırka bağlı olarak küçük düşürücü ifadeler kullanan her türlü içerikten kaçınılmalıdır.

Tüketicilik ve Ticaret: Bu yaş grubu reklamların birşeyler satma amacında olduğunu anlar fakat yanıltıcı içeriklere kanabilir. Dolayısıyla ebeveynler reklamlardaki yanıltıcı unsurlara dikkat çekmelidir.

Risk Teşkil Eden Sağlıksız Davranış: Sigara,alkol,uyuşturucu gibi zararlı alışkanlıkların gösteriminden uzak durulmalıdır.  10-12 Yaş: Eğitsel Değer: Bu yaş grubu için okulda öğrendikleri kavramların üstüne koyabilecekleri ve İçerisinde örtük bir şekilde ahlaki mesajlar veren uzun hikayeler tavsiye olunur.
Ayrıca görsel-uzamsal zekalarını geliştirebilecekleri oyunlar, bulmacalar uygundur.
Olumlu Model ve Mesajlar: Bu yaş grubu olumlu davranışları sergileyip ödüllendirilen karakterlerin yanı sıra, olumsuz davranışlarının sonucuna katlanan karakterlere de maruz kalmalıdır. Bu yaş grubuna konusunda farklı etnik kökenden olanlara karşı yapılan ayrımcılık olan her türlü içerik esnasında problemli olan davranışın ne olduğunun direkt anlatılması yerine onun sorgulamasını sağlayacak sorular sorulmalıdır. 

Şiddet:  Bu yaş grubunda şiddeti uygulayan karakterin davranışının sonucunda zafer kazandığı değil de acı çektiği içerikler sunulmalıdır. Bu yaş grubundakiler tarihsel bağlamda meydana gelmiş ve belli sosyal grupların maruz kaldığı şiddeti algılayabilirler. Cinsel şiddet ögeleri hiçbir zaman uygun değildir fakat bunun neden uygun olmadığı bu yaştaki çocuklarla tartışılabilir.

Korku: Bu yaş grubu sonucunda çözüm olduğu müddetçe hafif derecedeki korku unsurlarıyla baş edebilirler. Bu yaş grubu terör, iklim değişikliği gibi küresel tehditlerle karşı karşıya gelebilir fakat önemli olan konuyu kapatıp üstünü örtmekten ziyade onlarla konuşmak ve tartışmaktır. Cinsellik: Öpüşme ve randevulaşma bu yaş grubu için uygundur. Karakterlerinin seks objesi gibi gösterildiği ve içerisinde çıplaklık barındıran içerikler uygun değildir. Bu tür davranışların uygunsuz olduğu ve cinsellik hususunda yanlış bilgilere mahal vermemek için gençlerle tartışılabilir.

Dil: Bu yaş grubu için hafif düzeyde küfür içeren içerikler uygundur fakat cinsiyet ve etnik kökene bağlı olarak yapılan aşağılayıcı konuşmalar ve küçük düşürücü dilden uzak durulmalıdır.

Tüketiciler ve Ticaret: Bu yaş grubu kendini belli markalarla özdeşleştirdiğinde toplum tarafından daha cazip algılanacağını düşünür ve dolayısıyla reklam içeriklerine, renk, ses, kamera açısı gibi yanıltıcı ögelere dikkat çekilmelidir.

Risk Teşkil Eden Sağlıksız Davranış: Kullanımı sonucunda olumsuz bir durumla karşılaşılmayan zararlı maddeler uygun değildir. Sarhoş olmak gibi zararlı bir alışkanlığı mizah ögesi gibi kullanan içerikler bu yaş için uygun değildir. Bu yaş grubu için aileler kabul ettikleri ve etmedikleri davranışları belirleyip çocuklarıyla paylaşabilirler. Bir film esnasında sigara içen bir karakter üzerinden sigaranın kabul görmediği ve zararlı bir alışkanlık olduğu yönünde telkinde bulunabilirler.

13-14  Yaş:Eğitsel Değer: Bu yaştaki gençler farklı şeyler denemeye, farklı etnik kökenden insanlara ve yaşantılarını öğrenmeye, gözlem yapmaya açıktır ve bu paralelde içerikler sunulmalıdır.

Olumlu Model ve Mesajlar: Bu yaş grubu otoriteye baş kaldırmaya, belli bir sosyal gruba dahil olmaya, farklı yaşayışlar edinmeye meyillidir. Ayrıca bir kimlik arayışı içindedirler. Tam bu noktada doğru içeriğe sahip medya başlangıç noktası olarak kullanılabilir. Onlar doğru kişisel özellikler kazanabileceği içerikler kullanmak tavsiye olunur.

Şiddet: Bu yaş grubu agresif bir tutum takınıp otoriteye direnmeye meyilli olduğu için aşırı derecede şiddet içeren içerikler uygun değildir. Eziyet sahneleri, cinsel şiddet içeren içeriklerden kaçınılmalıdır. Eğer içerik bu gibi sahneler içeriyorsa bunun üzerinde konuşulmalı, davranışın uygunsuzluğu aksettirilmelidir.

Korku: Gerçekçiliği olan korku unsurlar, özellikle cinsel tehdit, tecavüz gibi sahneler içeren medya içeriğinden kaçınılmalıdır.

0 Shares
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

You May Also Like

COVİD 19 Sürecinde Eğitim ve Öğretimin Sürdürülebilmesi İçin Farklı Senaryolar ve Çözüm Önerileri 1

Table of Contents Hide GirişUZAKTAN ÖĞRETİMYÜZ YÜZE ÖĞRETİM Giriş Okulların yeniden açılacağı günler yaklaştıkça okulların nasıl, açılacağı, sağlık,…

Sosyal Medyanın Ergenlerin Beden Algısı Üzerine Etkileri

Ergenlik dönemi, gelişimsel açıdan birçok değişikliğin meydana geldiği ve bu değişikliklere uyum sağlanma sürecinin yaşandığı bir dönemdir. Bu dönemde ergenler bir yandan bu değişikliklere uyum sağlamaya çalışırken, bir yandan da kimliğini şekillendirmeye, kendini bireysel olarak tanımaya ve tanımlamaya çabalarlar; nasıl göründükleri ve nasıl bir kişi oldukları ile yoğun olarak ilgilenirler, sorular sorarlar ve bu sorulara cevap ararlar.