Duvardaki Delik’ten Buluttaki Okul’a

Profesör Sugata Mitra, “Duvardaki Delik” deneyiyle başlayıp “Buluttaki Okul” ile zirveye ulaşan vizyonunda, çocukların bir öğretmen olmadan da dünyayı keşfedebileceğini kanıtlıyor. Öz Yönetimli Öğrenme Ortamları (SOLE), eğitimin geleceğini dijital bir iş birliği alanına dönüştürüyor.

Bu yazıda çocukların kendi kendine öğrenme potansiyelini incelerken; metodolojik derinlik için Daphne Koller’ın analizine, yapay zekâ çağında ‘anlam’ arayışı için Noriko Arai’nin projesine ve içerik özgürlüğü için Rich Baraniuk’un vizyonuna göz atabilirsiniz

🌍 Duvardaki Delik’ten Buluttaki Okul’a

1999 yılında Yeni Delhi’nin varoşlarında başlayan “Hole in the Wall” (Duvardaki Delik) çalışması, eğitim biliminde bir kırılma noktası oldu. Sugata Mitra, internete bağlı bir bilgisayarı bir duvarın içine yerleştirdi ve çocukların hiçbir yardım almadan bilgisayarı kullanmayı, hatta İngilizce bilmedikleri halde oyun oynamayı öğrendiklerini gözlemledi.

SOLE (Self-Organized Learning Environments) Nedir?

Profesör Sugata Mitra 1999 yılında Öz Yönetimli Öğrenme Ortamına (Self-Organized Learning Environment-SOLE) yönelik dikkat çekici bir çalışma gerçekleştirmiştir. “Hole in the Wall” adını verdiği bu çalışmasında Yeni Delhi’nin varoşlarında bulunan bir mahallede bulunan duvarın içine internet bağlantısı olan bir bilgisayar yerleştirmiş ve daha önceden hiç bilgisayar görmeyen, kullanmayan çocukları gözlemlemiştir. Başlangıçta duvara monte edilmiş olan bilgisayarı garipseyen çocuklar zamanla kurcaladıkları bilgisayarı bir buçuk ay sonra kullanabilir hale gelmişler ve içinde yüklü olan oyunları İngilizce bilmedikleri halde rahatlıkla oynar duruma gelmişlerdir. Bu çalışma çocukların öğrenme arzularının olduğu takdirde öğrenebileceklerini göstermiştir.

Sugata Mitra, dünyada bulunan maddi durumu iyi ya da kötü olan bütün çocukların bilgiyi paylaşabilecekleri ve ihtiyaç duyduklarında ise danışabilecekleri çevrim içi bir ortamın sağlanması amacı ile Buluttaki Okul’u (School in the Cloud) kurmayı arzulamıştır. Sugata bu arzusunu 2013 yılında TED konferansında dile getirerek, maddi durumu iyi olan dinleyicilerden ve yetkililerden bu okulun kurulmasına yönelik maddi destekte bulunmalarını rica etmiştir. 2013 yılının Aralık ayında İngiltere’de bulunan bir lisenin içinde ilk Buluttaki Okul (School in the Cloud) laboratuvarı kurulmuştur. Sugata Mitra’nın ricası üzerine 5 tane Hindistan’da, 1 tane Birleşik Krallık ’ta ve Amerika’da da olmak üzere toplamda 7 tane Buluttaki Okul laboratuvarı kurulmuştur. Günümüzde Kendi Kendine Öğrenme Ortamının (SOLE) merkezi Newcastle Üniversitesinde olup Profesör Sugata Mitra tarafından yönetilmektedir.  
Kendi Kendine Öğrenme Ortamı (SOLE) Nedir?

• Kendi kendine öğrenme ortamı (SOLE) uygulaması, öğrenci sayısına göre daha az sayıda bilgisayarın olduğu sınıf ortamlarında gerçekleştirilen bir grup çalışmasıdır.
• Kendi Kendine Öğrenme Ortamı; bilgisayarın, internet bağlantısının ve öğrenmeye hazır olan öğrencilerin olduğu her yerde oluşturulabilir. Özellikle eğitim imkânlarının kısıtlı olduğu uzak ve dezavantajlı bölgelerde uygulama Skype aracılığı ile gerçekleştirilir.
• Öğrencilere, araştırma yaparak ve teoriler üreterek cevaplayabilecekleri Büyük Sorular (Big Questions) sorulur.
• Büyük Sorular (Big Questions), öğretmeni olan sınıflarda öğretmenler, öğretmeni olmayan ve ücra köşelerde kalmış okullarda Skype üzerinden bağlanmış olan Büyükanne Bulutları (Granny Clouds) adı verilen ve yaşları 24 ile 78 arasında değişen gönüllüler tarafından sorulur.
• Öğrenciler, çalışmaları esnasında sınıf içinde oluşturulan diğer gruplar ile de etkileşimde bulunabilir ve birbirleri ile çalışmalarını paylaşırlar.
• Uygulama sonunda öğrenciler elde ettikleri bilgileri sınıf ortamında sunarak bilgi paylaşımında bulunurlar.
• Kendi Kendine Öğrenme Ortamında en önemli özellik sınıf içinde bulunan öğretmenin ya da Skype üzerinden bağlanmış olan Büyükanne Bulutlarınınöğrencilere rehberlik etmesidir.

📊 Geleneksel Sınıf vs. SOLE (Kendi Kendine Öğrenme)

Aşağıdaki tablo, Sugata Mitra’nın modelinin geleneksel eğitimden farkını özetlemektedir:

Kendi Kendine Öğrenme Ortamı (SOLE) UYGULAMASININ FAYDALARI Kendi Kendine Öğrenme Ortamında gerçekleştirilen çalışmalar, aşağıda belirtilen becerilerin öğrencilere kazandırılmasında etkili olmaktadır.

• İşbirlikli ve İletişimsel Beceriler:  Öğrenciler, elde ettikleri verileri değerlendirerek kendi düşüncelerini düzenleyebilirler ve bunları farklı medya araçlarını kullanarak diğer arkadaşları ile paylaşabilirler. Paylaşımlar esnasında hem sözel hem de yazılı anlatım yöntemlerini kullanarak işbirlikli ve iletişimsel becerilerini geliştirirler.
• Yaratıcı ve Yenilikçi Beceriler: Öğrenciler, araştırmaları esnasında karşılaştıkları sorunları idare edebilirler ve üstesinden gelebilirler. Dolayısıyla sentez ve analiz etme becerileri gelişir. Öğrenciler ulaştıkları yeni bilgileri, önceden sahip oldukları eski bilgiler ile birlikte sunabilme becerisini kazanırlar.
• Eleştirel Düşünme Becerileri: Karmaşık sorunları analiz edebilen öğrenciler, cevabı net olmayan sorulara yönelik keşiflerde bulunabilme, farklı görüş açılarıyla değerlendirmeler yapabilme, kanıt ve nedene dayalı uygun sonuçlar ortaya koyabilme becerileri kazanırlar.
• Kendini Yönetme Becerileri:  Öğrenciler,kendi öğrenme süreçlerine yönelik farkındalığa ulaşarak üzerlerine düşen öğrenme sorumluluklarını alabilir, kendi çalışmalarını gözden geçirebilir ve geri bildirimlere karşılık verebilirler.
• Dijital Akıcılık: Öğrenciler, kendi öğrenmelerini yönetebilirler ve süreç içinde uygun bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak ürünler oluşturabilirler.

KAYNAKÇA

Mitra, Sugata. How to Bring Self-Organized Learning Environments to Your Community. https://thebusinesscircus.files.wordpress.com/2013/02/soletoolkit.pdf (erişim 21.03.2018)

Cadwalladr, Carole. The ‘granny cloud’: the network of volunteers helping poorer children learn. https://www.theguardian.com/education/2015/aug/02/sugata-mitra-school-in-the-cloud (erişim 21.03.2018) https://www.ted.com/talks/sugata_mitra_build_a_school_in_the_cloud?language=tr (erişim 21.03.2018)