Bazı tedarikçiler, ÖYS ortamlarının mobil cihazlar için optimize edilmiş sürümlerini veya mobil cihazlar için sıfırdan oluşturulmuş sistemleri sağlar. Bu sistemler, mobil cihazlar için optimize edilmiş olup e-Öğrenmenin ve dokümanların mobil biçimlerde teslim edilmesini kolaylaştıran arayüzlere sahiptir. Bunlar, tartışma konuları ve yayınlar oluşturma, içerik ögeleri oluşturma, bloglara ve dergilere yorum yapma gibi ilgili sosyal medya işlevleri açısından genellikle oldukça sağlamdırlar.
Bazı istatistikler, mobil öğrenmenin yönetimine ve sunumuna duyulan ihtiyaç hakkında şunları göstermektedir:
- Smith (2015), dünya nüfusunun % 40’ının akıllı telefonlara sahip olduğunu ve akıllı telefon kullanıcılarının % 30’unun bir telefondan sınıf veya erişimli bir eğitim içeriğini aldığını bildirmektedir.
- Shank (2013), öğrenme teknolojisi kullanımıyla ilgili bir ankette şunları belirtmektedir:
- % 31 cep telefonu / akıllı telefon kullanımı
- % 30 tablet kullanımı
- % 17 mobil web sayfalarının kullanımı
Mobil öğrenimin popülerliği açısından, diğer istatistikler bu öğrenme teknolojisi yaklaşımı sürekli büyümeyi destekler:
- Brandon-Hall (2016) teknoloji araştırması ile ilgili yaptıkları ankette sosyal/işbirliği araçlarının (%43) hemen ardından mobil araçların (katılımcıların %41’i) 2. odak noktası olarak gösterildiğini belirtir.
- Vipond ve Clarey (2016) 2015 yılı kurumsal ÖYS sahipleri anketinde, katılımcıların yarıya yakınının (% 46) akıllı telefon desteğinin “son derece önemli” bir ÖYS özelliği olduğunu ve yarıdan fazlasının da (% 55) tablet desteğinin m-Öğrenme için “son derece önemli” olarak tanımladıklarını belirtmişlerdir.
E-Öğrenme uzmanları arasında, mobil platformun standart, yani mobil dağıtım için yeniden biçimlendirilmiş masaüstü teslimatı için oluşturulan tam dersler için uygun olmadığı konusunda genel bir fikir birliği vardır. Bu çoğunlukla derslerin süresi ile ilgilidir; mobil kullanıcılar genellikle uzun süre küçük ekranlar hakkında eğitim bilgilerini kullanmak için sabır, uygun içerik ve kesintisiz bir zaman çizelgesi (masa başında değilken) sahibi değildir. Bu nedenle, mobil sunuma sıklıkla küçük öğrenme parçalarının en uygunu olarak atıf yapılır ve bazen “mikroögrenme” veya kısa süreli öğrenme olarak adlandırılır (bkz. 7.30 Mikro öğrenme ), buna ilişkin işlevler şöyle sıralanabilir:
· Testler
· Anketler
· Kısa videolar
· Oldukça interaktif koçlar ve karar destek modülleri ile statik iş yardımlarına kadar tam zamanında performans desteği
· Uzmanlara, mentörlere ve uygulama topluluklarına erişim sağlayan sosyal medya araçları
· Alıştırma egzersizleri (örneğin, elektronik flash kartlar)
· Öğrenme için optimize edilmiş referanslar (örn. veri tabanları)
· Gayri resmi öğrenme için işbirliği platformları
· Dosyaların (ör. mobil cihazda çekilen fotoğraflar), genellikle DropBox gibi bir üçüncü taraf hizmeti ile bütünleşme aracılığıyla paylaşımı.
· Not verme (eğitmenler için)
Cep telefonundaki herhangi bir öğrenme deneyimi için gerçekçi maksimum süre 26 dakikadır. Bu, ABD’deki bir işe gidip gelmenin ortalama mesafesidir (Barry, 2016). İşe gidiş geliş, çoğu öğrenenin (genellikle ses tabanlı) mobil öğrenme ürünlerini kullanması için uygun bir zamandır.
Akıllı telefonlar, yerleşik GPS özelliği nedeniyle konum tabanlı, bağlamsal öğrenmeye özellikle uygundur. Öğrenme amaçlı oyunlar mobil platformda çalışabilir ancak genellikle basitleştirildiklerinde çalışır. Mobil öğrenme için bir ÖYS satın alıyorsanız mobil platform için gerçekten uygun olan bilgilere dayanarak (yukarıdaki örnekler ışığında) ne tür öğrenme deneyimlerinin verileceği konusunda dikkatli bir şekilde düşünmeniz gerekir.
Mobil öğrenmeyi desteklemek amacıyla iş yerine “KCKG” (Kendi Cihazını Kendin Getir) eğilimi göz önüne alındığında karmaşık bir öneri olabilir. Çalışanlar kendi mobil cihazlarında eğitim almak isterler ve birçok şirketin standart cihazları tedarik etmek için kaynakları veya eğilimi yoktur. Mobil platformlardaki farklılıklar hesaba katıldığında, ÖYS’nin cihazı tespit etmesi ve sunum konfigürasyonunu buna göre uyarlaması gerekir (“duyarlı tasarım” olarak adlandırılır). Bu durum ÖYS’ler için tamamen yeni olmayıp 2000’in başlarında mobil ve masaüstü tarayıcıları arasındaki farklılıklar bu uyarlanabilir içerik yaklaşımını gerektirmiştir. Bu bağlamda ÖYS’ler için çok sayıda teknik sorun olmasına rağmen ÖYS’ler bu duruma hızla yükselmektedir. Geliştirme araçları için belirlenen standart özelliklerin bir parçası olarak duyarlı tasarım, boşluğu doldurmada önemli bir katkı sağlamaktadır.
Kullanıcıların işle ilgili içeriği indirmek için veri planlarını kullanmayı istememeleri KCKG paradigmasıyla ilgili önemli bir sorundur. İçerik, yüksek çözünürlüklü video gibi medya dosyalarını içeriyorsa veri planlarını hızlı bir şekilde tüketebilir. Bunu önlemek için, içerik sağlama ve izleme veri senkronizasyonu özellikleri, kullanıcıların bir kablosuz ağdayken içerikleri indirebildikleri ve değerlendirme verileri gönderebildikleri ve içeriği daha sonra tüketebilecekleri mobil ÖYS’lere dahil edilir (tekrar çevrim içi oluncaya kadar izleme verileri ön belleğe alınır).
Maliyete rağmen, işletme tarafından sağlanan mobil cihazlar, özellikle de tabletler, özellikle tedarikçilerle (örneğin, belirlenmiş eğitim dönemi boyunca) süreli kiralama sözleşmeleri kapsamında popülerlik kazanmaktadır. Bununla birlikte, kurumun sağladığı cihazlar, mülkiyet sahiplerinin sağladıkları bu cihazların kontrolünden tam olarak yararlanmadıkça, genellikle maliyet ve bakım yüküne (ve kullanıcının başka bir cihazı taşıma yüküne) değmez. Bu kontrolü uygulayan sistemlere mobil cihaz yönetimi (MCY) sistemleri denir. MCY, hem KCKG hem de kendi cihazını kendin getirme ortamlarında uygulanabilir ancak daha eski durumlarda kullanıcıların kendilerine ait kişisel cihazları üzerinden gerçekleştirecekleri kontrol miktarı dikkate alındığında oldukça sınırlıdır (örneğin, bir güvenlik riski algılanırsa telefon verilerinin denetlenmesi ve silinmesi).
MCY sistemleri, normalde dört kategoriyi kapsayan bir mobil ÖYS tarafından ele alınması gereken güvenlik sorunlarının çoğunu halledebilir:
- İçerik güvenliği
- Cihaz güvenliği
- Uygulama güvenliği
- İşlem güvenliği
Mobil ÖYS ya da kapsamlı bir MCY sistemi aracılığıyla, bu konuların bir mobil öğrenme ortamında ele alınması gerekir. Uygulama güvenliği, muhtemelen bunlardan en hassas olanıdır ve MCY sistemlerinin tipik olarak odaklandığı durumdur. Öğrenme uygulamaları için uygulama güvenliği sorunları şunları içerir:
- Uygulamanın özgünlüğü
- İçeriğe ve diğer kurumsal sistemlere güvenli erişim
- Yerel cihazdaki içeriğin çevrim dışı kullanım için depolanması veya normal uygulama süreçlerinde ön belleğe alınması
- Kullanıcıları yeni tanımlanan güvenlik açıklarını düzeltmek için uygulamaları yükseltmeye zorlama
Bir mobil ÖYS’yi seçerken iki türdeki mobil ÖYS’leri birbirinden ayırmak önemlidir: “mobil uyumlu” ve “mobil duyarlı” (kategoriler birbirinden farklıdır). Mobil uyumlu olması basitçe ÖYS’ye erişmek için mobil cihazın kullanılmasını engelleyen özelliklerin (örneğin, navigasyon, açılan menüler) çıkartılması anlamına gelir. Flash animasyonu kullanılmaz ve sistemin görüntülendiği cihaz ne olursa olsun kullanılabilirliği iyi kötü korunur.
Mobil duyarlı, algılamaya bağlı olarak cihazın kısıtlamaları nedeniyle ekran boyutunu, düzenini ve diğer ara birim özelliklerini değiştiren ÖYS’yi açıklar. Örneğin, metin ve görüntüler üç sütunlu bir düzenden tek sütunlu bir ekrana dönüşebilir. Yazı tipleri büyütülmüş ve bazı görüntüler gizlenmiş olabilir. Arayüz, masaüstü görünümü ile akıllı telefon görünümü arasında çarpıcı bir şekilde değişebilir. Mobil kullanıcılar için daha uygun bir kullanıcı deneyimi sağlamak için mobil duyarlılık önerilir; aslında mobil ÖYS kullanıcılarına dayalı bir web sitesi yerine ÖYS için bir mobil uygulama seçeneği sunmak giderek daha fazla yaygınlaşmaktadır çünkü duyarlı özellikler üzerinde en büyük kontrolü sağlamaktadır.
Udell ve Woodill (2015), ÖYS’lerin mobil öğrenme uyarlaması uygulaması için aşağıdaki kategorileri tanımlar:
- Seviye 0 – ÖYS’ler mobil öğrenmeye hazır değil
- Seviye 1 – ÖYS’ler mobil cihazlar için grafiksel olarak yeniden tasarlanmış
- Seviye 2 – mevcut öğrenme yönetim sistemleri için mobil eklentiler (“pluginler”); uzatma sadece mobil olmayan bir ÖYS ile birlikte çalışır
- Seviye 3 – bağımsız, kendi kendine yeterli mobil öğrenme yönetimi sistemleri
- Seviye 4 – yer tespiti veya bulut bilgi işlem gibi mobil cihazların yeni satın alımlarından bazılarını kullanan yenilikçi mobil öğrenme yönetimi sistemleri.
“Aralıklı öğrenme” fikrini destekleyen ilginç bir olasılık (bk. Thalheimer, 2007), önceki öğrenmeyi destekleyecek öğrenme içeriğini içeren SMS metin mesajlarını öğrenenlere gönderme becerisidir. Yerleşik bir SMS motoruna sahip olan ÖYS, öğrenme görevlerini öğrenenlere ulaştırmak için kullanılabilir; böylece öğrenenler mevcut çalışma durumlarında önceki içerikte öğrendikleri bir şeyi uygulamaya çalışmaları istenebilir. Bu öğrenme görevleri yeni çalışma alışkanlıklarını geliştirmede oldukça etkili olabilir. İçerik hatırlatıcıları ile uyarı mesajlarını açan uygulamalar da etkili olabilir. Mobil Coach® gibi benzeri olan bazı uygulamalar, öğrenenlerin kısa öğrenme sohbetlerine dahil olabilecekleri YZ “robotlarına” (yani, koçlara) sahiptirler.
Sonuç olarak öğrenen içerik tespiti (konum, hız, vb.), uygun öğrenme nesnelerinin ihtiyaç duyulduğunda veya uygun olduğunda, öğrenenlere otomatik olarak ulaştırılabileceği noktaya ilerleyecektir. Bu kabiliyet, nihai olarak ÖYS’nin bir parçası olmayabilir, ancak öğrenme yazılımı için kişisel asistan tarafından (muhtemelen artırılmış gerçeklik donanımı ile birlikte) teslim edilebilir; DİÖ şu anda öğrenme yazılımı için kişisel asistan prototiplerinin gelişimini takip etmektedir.
Bu kategorideki örnek sistemlerin bir listesi için Ek F Ürün örnekleri bölümüne bakınız.
Mobil öğrenme ve ÖYS’lerin destekleyebileceği yollar hakkında daha fazla bilgi için, http://www.adlnet.gov/mobile-learning adresine bakınız
KAYNAKLAR
Barry, S. (2015). 4 Ways to Engage Your Workforce with Mobile Learning. Lynda.com tech report retrieved 5/3/2016 at http://pages.lynda.com/rs/063-DFS-642/images/Mobile-Learning-v02.14.pdf
Brandon-Hall Group (2016). “2016 Learning Technology Study: Summary of Top Findings”. Research report.
Shank, P. (2013). Learning Technologies 2013: Where We Are Now. Elearning Guild Research paper.
Smith, A. (2015). U.S. U.S. Smartphone Use in 2015. Pew Research Center report retrieved 5/3/16 from http://www.pewinternet.org/2015/04/01/us-smartphone-use-in-2015/
Udell, C. & Woodill, G. (2015). Mastering Mobile Learning. Hoboken, NJ: Wiley Publishing.
Vipond, S. and Clary, J. (2016). Corporate Learning Management Systems 2016 – 2018. eLearning Guild and Adobe Systems Research Report retrieved 3/3/16 from http://www.elearningguild.com.
Not: Bu makale; BERKING P. ve GALLAGHER S. Öys Seçim Klavuzu, Çev. ÇORAPÇI A., DEMİRALP A, ÖZTÜRK E. TUMAN Z. TTKB., http://ttkb.eba.gov.tr/oys/chapter/unknown/ Ankara 2020
isimli çalışmada özetlenerek alınmıştır.
